Probleemgedrag – agressie bij de kat

Maggie Ruitenberg, Kattengedragstherapeut

 

Dit is een cursusdemo. De volledige cursus vind je via: http://www.vetined.nl/cursussen/3

 

beschikbaar in januari 2013

 

Ontstaan van agressie

Iedere kat is anders en er zijn meerdere factoren die een rol kunnen spelen in het ontwikkelen van een agressie probleem. Zoals gezegd is agressie onderdeel van normaal kattengedrag.

Of en in welke mate een kat agressie vertoont wordt sterk beïnvloed door de vroege sociale achtergrond, of de kat voldoende is blootgesteld aan mensen en aan andere dieren, het geslacht van de kat, de sociale context, het hanteren van de kat, de persoonlijkheid etc.

 

Een aantal factoren uitgelicht

*

Leeftijd: Sommige soorten agressie worden voor het eerst getoond als de kat sociaal volwassen wordt (2-4 jaar), andere beginnen al op jonge leeftijd.

*

Geslacht: Van katers wordt aangenomen dat ze meer geneigd zijn tot agressie naar andere katten dan poezen.

*

Lichamelijke oorzaken: Sommige pathologische condities worden ook geassocieerd met een toename in agressie door hun effect op het centrale zenuwstelsel. Ook kan agressie beïnvloed worden door pijn of verminderde werking van de zintuigen, waardoor de kat sneller agressie zal tonen.

 

N.B.

Agressie en onzindelijkheid/sproeien zijn regelmatig aan elkaar gerelateerd. De meest voorkomende prikkel voor sproeien bij katten is agonistische interactie tussen katten.

 

Agonistisch

Agonistisch gedrag is het geheel van agressie, dreigen, verzoenen en vermijden, dat vaak plaats vindt tussen dieren van dezelfde soort. Als het dier een vreemde of rivaal tegenkomt, laat het een mix van agressie en angst zien, dat zich manifesteert in verschillende vormen van agonistisch gedrag, inclusief conflictgedrag (conflictgedrag ontstaat als gelijktijdig verschillende gedragssystemen worden geactiveerd).

 

Prognose bij behandeling agressie

In hoeverre is agressie succesvol te behandelen? Dit is afhankelijk van verschillende factoren, o.a.:

*

De soort agressie.

*

De leeftijd waarop de agressie begonnen is en de duur van de agressie problemen.

*

De intensiteit van het probleem.

*

Of er een bijtrem aanwezig is.

*

De grootte van de risico´s voor mensen en andere dieren.

*

Of voorkomen van de agressie mogelijk is.

*

De motivatie en vaardigheden van de eigenaar.

 

N.B.

Agressie kan maar zelden volledig verholpen worden. De agressie kan echter wel in goede banen geleid worden. Goed management van de omgeving en gedragstherapie kan het aantal incidenten en de intensiteit van de ondervonden agressie sterk verminderen, waardoor de situatie voor mens en dier weer acceptabel en leefbaar wordt.

 

Angstagressie

Angstagressie wordt ook wel defensieve agressie genoemd, omdat de gedragingen gericht zijn op het zichzelf verdedigen. Een kat die zich in het nauw gedreven voelt, kan agressie inzetten om te kunnen ontsnappen aan de beangstigende situatie, maar ook als de angstige kat wel de mogelijkheid heeft om te vluchten kan deze er voor kiezen angstagressie in te zetten.

In het laatste geval kan men zich afvragen of men dit wel defensieve agressie mag noemen. Er is immers de mogelijkheid te vluchten, dus de kat hoeft zich niet te verdedigen. In beide gevallen is er in ieder geval sprake van angst agressie. Angstagressie kan getoond worden bij benadering of aanraking, maar ook het aankijken van/staren naar de kat kan angstagressie uitlokken.

 

Lichaamshouding bij angst agressie

Een angstige kat houdt het lichaam laag bij de grond en de staart dicht bij het lichaam. Hij heeft de oren plat naar onderen gevouwen, de snorharen naar achteren gericht en houdt de ogen wijd opengesperd gericht op datgene wat hem angst aanjaagt met vaak verwijde pupillen. De haren zijn vaak uitgezet, de kat blaast en als het gevaar nadert of dichtbij is deinst de kat vaak terug van datgene dat angst veroorzaakt.

De kat kan ook een heksenrug maken, waarbij de kat zich juist heel groot maakt, de rug kromt en alle haren uitzet.

De kat kan proberen zich terug te trekken of te verstoppen voor deze agressie toont. Als de kat niet kan ontsnappen stopt de kat, trekt de kop in, kromt het lichaam en zal ofwel vanuit een zittende gekromde houding, waarbij de voorpoten vrij zijn, aanvallen ofwel zich op de rug rollen, zodat ook de achterpoten benut kunnen worden. In het laatste geval grijpt de kat met de voorpoten de aanvaller, schopt met de achterpoten en bijt. Bij extreme angst kunnen katten hun blaas, darmen en anaalklieren legen.

 

N.B.

Door leerervaringen bij het inzetten van agressie, kan het aan de lichaamstaal niet meer goed te zien zijn dat er sprake is van angst, doordat er een mix van defensieve en offensieve lichaamstaal te zien is.

 

Dit is een cursusdemo. De volledige cursus vind je via: http://www.vetined.nl/cursussen/3